DNS Nedir?

İnternet sitelerinin kolayca ve sorunsuz bir şekilde bulunmasını sağlayan DNS sistemi sayesinde dünya genelindeki milyonlarca web sitesine kolayca bağlantı kurabiliyoruz. Peki DNS nedir ve nasıl çalışır?

DNS Nedir?

İnternet ağında internete bağlanan her bir cihazın belli bir ağ konumu yanı IP adresi olur.

İnternet kullanıcılarının IP adreslerini hatırlamaları veya ezberlemeleri mümkün değildir. Çünkü IP adresleri farklı kodlardan oluşur. Pek çok farklı internet sitesini kullanırken hepsinin IP adreslerini bilmeniz imkansızdır. Bu sebeple bunun yerine DNS sistemi kullanılır. DNS, “Domain Name System” tabirinin kısaltmasıdır. Söz konusu terimin Türkçe karşılığı ise “alan isimlendirme sistemi”dir. DNS, isimlerin IP’ye dönüştürülesi maksadıyla kullanılan ve 256 karaktere kadar da büyüyebilen bir sistemdir. Bunun için de BIND (Berkeley Internet Name Domain) yazılımı kullanır. 

Örnek vermek gerekirse, 172.217.17.174 sayıları Google için kullanılırlar. Bunu akılda tutmak neredeyse imkansızdır. DNS olmasaydı Google, Gmail, Facebook gibi neredeyse her gün girdiğimiz internet siteleri için bu karmaşık sayıları aklınızda tutmanız gerekecekti.

DNS Sistemi Nasıl Çalışır?

DNS sisteminde isimleri çözmek için çözümleyici sistemler yer almaktadır. İsim çözücüler alan adlarına karşılık gelen IP adreslerini tespit etmeye yaramaktadır. Çözümleyicilere DNS istemcileri adı verilir. Bir DNS sisteminde birden fazla isim çözümleyici kullanılabilir. Bu sayede bir tanesi devre dışı kalırsa diğerleri bu görevi üstlenerek iletişimin kopmamasını sağlarlar.

Tarayıcınızdan bir alan adını yazıp giriş yaptığınız zaman tarayıcınız bu alan adının karşılığını ilk olarak işletim sisteminize sorar ve doğal olarak işletim sistemi cevap vermez. Ardından modeminize sorar ve sonrasında Telekom ve ana DNS sunucularına kadar sormaya devam eder.

Karşılık gelen DNS sunucusu veritabanında bu alan adının karşılığı varsa IP adresine cevap olarak döner ve tarayıcınız saniyenin çok çok altında bir sürede bu cevabı alarak ilgili alan adının host (barındırıldığı) edildiği sunucu ile iletişim kurmuş olur. Sonrasında ise veri transferi başlar ve tarayıcınızda ilgili web sitesi görüntülenir.

DNS Sunucusu Nedir?

Domain Name System için çalışan özel sunuculara DNS Sunucusu denir. İnternet ortamındaki her birim IP adresleri ile tanımlıdır, ancak insanların bu kadar çok IP adresini akılda tutması mümkün değildir. Bu sorunu çözmek için de alan adı sistemi oluşturulmuş ve sistemde çalışan DNS sunucuları ile sorun ortadan kaldırılmıştır. 

DNS sunucuları aslında 7/24 çalışacak şekilde konfigüre edilmiş özel bilgisayarlardır. Tüm DNS sunucuları internet ağında uygun bir şekilde DNS Zone’larına konumlandırılarak dağıtılmıştır. Her biri kendi bölgesinde sürekli olarak IP adreslerini sorgulamak ve onlarla ilişkili alan adlarını eşleştirmek ve onları kayıt altında tutmak için çalışırlar. 

DNS sunucuları, kendilerine bağlı olan Alan Adlarına atanan IP adreslerini kayıt altında tutarak Root (Kök) DNS sunucuları ile bu bilgiyi senkronize edecek şekilde çalışırlar. Sisteminde Alan Adı bulunduran ve Hosting hizmeti veren tüm firmalar da kendilerine ait bir DNS sunucusuna sahiptir ve kendi sistemlerinde barındırdıkları alan adlarını IP adresleri ile ilişkilendirerek DNS sistemine kaydederler.

Web Sayfası yükleme sürecinde 4 çeşit DNS sunucusu vardır;

- DNS Çözümleyici (İnternet Servis Sağlayıcısı)

- Root (Kök) Server 

- TLD Name Server (Top Level Domain Sunucusu)

- Yetkili Name Server (İsim Sunucusu)

DNS Neden Değiştirilir?

Bazen mevcut olan DNS ayarlarınız ile internet üzerinde bulunan her siteye giremeyebilirsiniz. Bu gibi durumlarda da DNS değiştirmek isteyebilirsiniz. Bu değiştirme işlemini DNS kayıtlarından yapabilirsiniz fakat Android, Windows ve IOS için DNS değiştirme işlemleri birbirlerinden farklıdırlar. Bu değiştirme ile bilgisayarınızın ya da telefonunuzun DNS’ini değiştirirsiniz. DNS değiştirmenin bir diğer sebebi de hız ve güvenliği artırmaktır. Böylece daha hızlı ve güvenli bir internet bağlantısı elde edebilirsiniz. Bir başka sebep ise istenmeyen içeriklerin engellenmesidir. DNS kayıtları ile adult içerikleri engelleyebilirsiniz. Ayrıca Türkiye’de zaman zaman BTK, DNS üzerinden bazı internet sitelerine erişimi mahkeme kararı ile engellenebilir.