URL Nedir, Ne işe Yarar?

Kullanıcıların çevrim içi ortamda bir web sitesine erişim sağlayabilmeleri için her şeyden önce bir fiziki sunucuya bağlı olmaları gerekiyor. İnternet dünyasına dahil olduktan sonra arama motorları kullanılarak arama yapılabildiği gibi, ziyaret etmek istediğiniz web sitesinin URL’sini adres çubuğuna yazarak doğru veriye ulaşma süresini kısaltıyor.

URL Nedir?

Genel bir anlam olarak URL, internet üzerindeki web sitelerinin adreslerine verilen isimdir. 

URL, “Uniform Resource Locater” sözcüklerinin kısaltması olarak karşımıza çıkar. Türkçeye ise “Tekdüzen Kaynak Bulucu” olarak çevrilebilir. Fiziksel adres gibi internette yayınlanan herhangi bir kaynağın yerini gösterir. Başka bir deyişle, kullanacağınız web sitelerinin açılması için yazılan adrestir. URL, teknik anlamda HTTP, HTTPS gibi bir protokoldür. Kaynağı belirttiği gibi kaynağın alınmasındaki ilke ve kuralları da içerir. Daha teknik bir anlama sahip olduğu için gündelik hayatta URL yerine link ya da bağlantı adresi şeklinde ifadeler de kullanırız.

URL Ne İşe Yarar?

URL’lerin temel amacı IP adreslerini metin hâline getirmektir. URL’ler aynı zamanda web sitelerinin dosya yapısını da belirler. URL’ler protokol, domain yani web sitesinin adı ve sayfa yolundan oluşur. Normalde IP adresi ile ifade edildiğinde kullanıcı için bulması yada hatırlaması oldukça zor olan IP adresi URL’ler sayesinde kolayca tanımlanabilir. 

Birtakım isimlerden, harflerden, rakamlardan ve sembollerden oluşan URL, internette yer alan bir web sayfasını, tarayıcı aracılığıyla, son kullanıcının ekranına yansıtmaya yarar. Kavramın tam olarak ne olduğunu anlamak için URL örneklerine göz atmak faydalı olabilir. 

Örneğin, https://www.isimkayit.com/ bir URL’dir. Tarayıcının adres çubuğuna bu adresi yazdığımızda hızlı bir şekilde istediğimiz sayfayı görüntülememizi sağlar. 

URL Bölümleri Nelerdir?

Web site kurulum sürecinin en önemli adımlarından biri URL oluşturma aşamasıdır. Bu adresi oluşturmadan önce, adreste yer alan ögeler ve bölümler hakkında bilgi sahibi olmakta fayda vardır. Çünkü her bir bölümün var olma görevi ve hizmet ettiği amaç farklıdır. Bölümlerin bir kısmı önceden belirlenirken bir kısmı da sonradan manuel olarak değiştirilebilir.

Fiziksel bir ev adresinde il, mahalle, numara, daire gibi pek çok detay bulunduğu gibi URL’in de doğru adresi göstermesi için detaylara sahip olması gerekir. Toplamda 2.083 karakter ile sınırlı olan bu adres, “protokol, domain(site adı) ve dosya/kaynak konumu” şeklinde üç ana bölüme ayrılabilir. Fakat bu üç ana bölüm, kendi içerisinde pek çok bölüme ayrılmaktadır. Bölümleri birbirinden ayırmak için ise aralarına “/” sembolü konulmaktadır.

Protokol : Klasik “http://” ibaresi, URL kombinasyonu içerisindeki protokol bölümünün en yaygın örneğidir. Günümüzde SSL sertifikasının kullanımına bağlı olarak daha çok “https://” şeklinde görüntülenmektedir. Bununla birlikte dosya aktarımını ifade eden “ftp:” ve mail kaynaklarını ifade eden “mailto:” protokolleri de sıklıkla kullanılır.

World Wide Web (www) : İnternet kelimesinin duyulması ile birlikte hemen herkesin aklına gelen “www” kavramı, URL adresinin demirbaşıdır. İstisnasız her adresin başında “www” bulunmaktadır. Sayfada dolaşım hâlindeyken adres çubuğunda bu ibare görünmese bile mouse ile adres çubuğuna tıklandığında, adresin başında, protokolden sonra “www” olduğu görülebilir. Fakat bir web sitesine gitmek için adresin başına “www” koyma zorunluluğu yoktur. Bu ibare olmadan da doğru adres açıldığı için kullanımı yaygınlığını yavaş yavaş yitirmektedir.

Domain (Alan Adı/Site Adı) : Sitenin adını ifade eden alan adı bölümü, görüntülenen sayfanın hangi siteye ait olduğunu gösterir. Örneğin bu yazının bulunduğu sayfaya ait olan URL adresinin domain bölümü, “isimkayit” şeklindedir. Site adı size ve markanıza özeldir. Alan adı, her bir alan adı uzantısı için sadece bir adet olabilir.

Top Level Domain (Alan Adı Uzantısı) : Çoğunlukla “.com” olarak tanınan alan adı uzantısı, web sitesinin türüne, içeriğine, hizmetine ya da site sahibinin tercihine göre değişkenlik gösterebilir. En sık kullanılan uzantılar “.com, .com.tr, .net, .org, .site, .gen.tr” şeklinde sıralanabilir. Bunların dışında “.gov, .k12, .bel.tr” gibi devlet hizmetlerinde kullanılan alan adı uzantıları da bulunmaktadır.

Folder (Klasör Adı) : Klasör bölümü, sayfanın içeriğinde bulunan metin, görsel ve diğer nesnelerin, sunucuda konumlandırıldığı klasörü ifade eder. E-ticaret sitelerinde bu bölümde genellikle ana kategori adı bulunur.

File (Dosya Adı) : Dosya adı kısmı, ziyaret edilen sayfa ile ilgili en çok fikir veren bölümdür. Çünkü bu bölüme genellikle sayfa başlığı yazılır. E-ticaret sitelerinde bu bölümde doğrudan ürünün adı bulunur. Blog sitelerinde ise odak anahtar kelimenin geçtiği bir dosya adı tercih edilir.

File Extension (Dosya Türü) : Dosya türü kısmı, adres çubuğunda her zaman görünen bir bölüm değildir. Kaynak sayfanın kodlama dilini bildiren bu bölüm, URL adreslerinin sonunda yer alır. Çoğunlukla “htm, html ve php” şeklinde görünür.

Doğru bir URL oluşturmak için “Domain Sorgulama” sayfamızdan size uygun fırsatları değerlendirebilirsiniz.